Assessment of Reference Frame Stability trough offset detection in GPS coordinate time series

Сажетак: Предмет овог рада је истраживање доприноса временских серија GPS координата развоју Међународног Терестричког Референтног Фрејма ITRF. Анализа GPS сетова података би требало да детектује не само могуће трендове већ би такође требало да открије офсете или дисконтинуитете узроковане природним процесима као што су изненадна крустална померања или земљотреси као и оних померања која су нису узрокована природним догађајима, односно људском делатношћу. Abstract. The subject of this paper is to investigate the contribution of GPS coordinate time series to the development of the International Terrestrial Reference Frame (ITRF). The analysis of the GPS data sets should not only detect possible trends but should also discover offsets or discontinuities caused by natural processes like sudden crustal movements and earthquakes, as well as those caused by artificial events and man-made activities. This kind of analysis is important because it contributes to the understanding of Reference Frame stability and enables deeper insight into local, regional, and global geodynamical processes. The paper describes the strategy and some results obtained by the analysis of data from Reference GNSS stations located in the Republic of Serbia

Assessment of Reference Frame Stability trough offset detection in GPS coordinate time series

Сажетак: Предмет овог рада је истраживање доприноса временских серија GPS координата развоју Међународног Терестричког Референтног Фрејма ITRF. Анализа GPS сетова података би требало да детектује не само могуће трендове већ би такође требало да открије офсете или дисконтинуитете узроковане природним процесима као што су изненадна крустална померања или земљотреси као и оних померања која су нису узрокована природним догађајима, односно људском делатношћу. Abstract. The subject of this paper is to investigate the contribution of GPS coordinate time series to the development of the International Terrestrial Reference Frame (ITRF). The analysis of the GPS data sets should not only detect possible trends but should also discover offsets or discontinuities caused by natural processes like sudden crustal movements and earthquakes, as well as those caused by artificial events and man-made activities. This kind of analysis is important because it contributes to the understanding of Reference Frame stability and enables deeper insight into local, regional, and global geodynamical processes. The paper describes the strategy and some results obtained by the analysis of data from Reference GNSS stations located in the Republic of Serbia

Cardiovascular diseases, risk factors and barriers in their prevention in Croatia [Kardiovaskularne bolesti, rizični faktori i zapreke za prevenciju u Hrvatskoj]

Cardiovascular diseases are the leading cause of death in Croatia, with significant regional differences. Despite high mortality rates, high prevalence of various cardiovascular risk factors and well organized public health network, comprehensive system for cardiovascular disease monitoring and interventions does not exist. In this study we analyzed legislation framework and responsibilities of stakeholders relevant for cardiovascular disease surveillance and prevention. According to the international experiences we analyzed characteristics of cardiovascular disease prevention in Croatia and causes of the problems appeared in the preventive programs in Croatia. Analysis showed that primary problem is not inefficiency, but the existence of barriers in preventive activities definition, responsibilities distribution and task implementation. Main cause for such situation is incompatibility of the existing practices in clinical medicine and public health with recommendations from other countries. For the successful prevention of cardiovascular disease in Croatia at least three changes need to be made--define new terms and contents of prevention, define new responsibilities distribution and provide equity in health as basic criterion for successful preventive programs

Uticaj organskih đubriva i lokacije na prinos herbe panonskog timijana (Thymus pannonicus all. Lamiaceae)

Population of Pannonian thyme originating from the Vršački Breg, grown and produced at the Institute of Medicinal Plant Research 'Dr Josif Pančić' from Belgrade was tested in this study. The trial was set up in 2012 as a completely randomized block design with four replications in Pančevo, Bavanište and Gorobilje. The following organic fertilizerwere applied: Italpollina, Dcm Ecomix I and Dcm Ecomix IV in two doses: 1000 kg ha-1 and 2000 kg ha-1 and the control variant without fertilization. The aim of this study was to determine the effect of location and use of organic fertilizers of different composition on thyme herb yield. Pannonian thyme herb yield varied greatly depending on the location, various fertilizers and the interaction of these two factors. Bavanište showed was significantly higher yields of Pannonian thyme herb compared to Gorobilje and Pančevo. The highest yield was obtained in the herb V6 fertilization variants (DCM Ecomix IV (7-7-10) 2000 kg ha-1) and lowest in the V7 variant (control without fertilization).Testirana je populacija panonskog timijana koja potiče sa Vršačkog Brega, koja se gaji i umnožava u Institutu za proučavanje lekovitog bilja 'Dr Josif Pančić' iz Beograda. Ogled je postavljen 2012. godine po metodu potpuno slučajnog blok sistema u četiri ponavljanja u Pančevu, Bavaništu i Gorobilju. Primenjena su organska đubriva: Italpollina, Dcm Ecomix I i Dcm Ecomix IV u dve doze - 1000 kg ha-1 i 2000 kg ha-1 i kontrolna varijanta bez đubrenja. Cilj istraživanja bio je da se utvrdi uticaj lokacije i primene organskih đubriva različitog sastava na prinos herbe panonskog timijana. Prinos herbe je veoma značajno varirao u zavisnosti od ispiti- vane lokacije, varijante đubrenja i interakcije ova dva faktora. U Bavaništu je ostvaren značajno veći prinos herbe panonskog timijana u odnosu na Gorobilje i Pančevo. Najveći prinos herbe dobijen je u V6 varijanti đubrenja (Dcm Ecomix IV (7-7-10) 2000 kg ha-1), a najmanji u V7 vari- janti (kontrola bez đubrenja)

Potrošnja energije tijekom oscilacijskog sušenja bukovih piljenica

The influence of applying the oscillations of air parameters during conventional drying of beech timber on energy consumption is discussed in the paper. A special drying software was created to enable the input of frequency (in hours) and amplitude (in percents) of oscillations. Altogether 12 drying runs were carried out: three conventional ones and nine by using the same schedule but with oscillations of equilibrium moisture content (EMC), temperature and the combination of these two. The combinations of two amplitudes (10 % or 20 %) and two frequencies (3 or 6 hours) were applied in different test runs. The results indicated that all test runs had energy consumption proportional to drying time, with an important influence of the outside temperature. In runs with oscillations, often climate changes infl uenced to some extent the total energy consumption, especially in runs with short phases (3 hours) and high amplitudes (20 %). Despite frequent climate changes, it can be expected that the usage of oscillations would lead to the same or even lower energy consumption than in conventional beech timber drying, especially when shorter drying time is reached.Cilj istraživanja bio je ustanoviti utjecaj oscilacije parametara zraka tijekom konvencionalnog sušenja piljene bukove građe na potrošnju energije. Izrađen je poseban program koji je omogućivao regulaciju frekvencije (u satima) i amplitude oscilacija (u postocima). Provedeno je ukupno 12 ciklusa sušenja: tri konvencionalnim režimima i devet ciklusa istim režimom, ali s oscilacijom vlage ravnoteže, temperature ili kombinacijom oscilacije obaju parametara. Primijenjene su dvije amplitude (10 % i 20 %) te dvije frekvencije (3 i 6 sati) u različitim ciklusima sušenja. U svim postupcima sušenja potrošnja energije bila je razmjerna vremenu sušenja, uz značajan utjecaj vanjske temperature. U ciklusima sušenja s oscilacijom parametara sušenja česta promjena klime, posebno uz kraća vremena promjene (3 sata) i pri većim amplitudama (20 %) imala je značajan utjecaj na potrošnju energije. Usprkos čestim promjenama klime, može se očekivati da je potrošnja energije u režimima s oscilacijom klime jednaka ili čak niža u usporedbi s konvencionalnim režimom sušenja, posebno zbog očekivanoga kraćeg vremena sušenja

Prekrivanje čakavskih, perojskih, istrskoslovenskih, istrorumunskih, istriotskih in istrskobeneških izrazov v izbrani istrski leksiki

Nel presente contributo sono stati trattati 22 tipi dialettali presenti in sei dialetti istriani: istrosloveno, ciacavo, istrorumeno, istrioto, istroveneto e il dialetto di Peroj. Le espressioni dialettali sono state eccerpite da monografie, dizionari e atlanti linguistici. Per ogni concetto esposto si è cercato di presentare la corrispondente dialettale in diversi punti d’inchiesta. Nonostante la presenza dei lessemi esposti pressappoco in tutti i dialetti istriani la loro etimologia prossima e il modo di adottamento non è unitario. I romanismi più recenti nel dialetto istrosloveno e in quello ciacavo sono stati adottati direttamente dall’istroveneto, quelli più antichi sono stati imprestati nell’epoca preveneziana, i parlanti istrorumeni li hanno accettati tramite il dialetto ciacavo (il prestito diretto dall’istroveneto è rarissimo), pochissimi dall’istrosloveno; gli abitanti di Peroj li hanno accolti in una prima fase dall’istrioto, successivamente dall’istroveneto ma in maggior parte dal ciacavo. Le suddette espressioni, presenti in istrioto, benché fortemente venetizzate (sia con l’adottamento dall’istroveneto che dall’addattamento ai modelli veneti) presentano lo sviluppo autonomo di questo dialetto dal latino volgare (romanzo).Prispevek se posveča prikazu razširjenosti in etimološki analizi izbranih istrskih besed, ki so prisotne v vseh istrskih narečjih. Za dvaindvajset izbranih pojmov je podana narečna beseda v čakavskem, perojskem, istrskoslovenskem, istrskoromunskem, istriotskem in istrskobeneškem narečju. V jezikovno- zgodovinskem kontekstu sta osvetljena smer in vir izposoje narečnih besed s prikazom bližnje in daljnje etimologije. Narečno gradivo je bilo črpano iz razpoložljivih narečnih slovarjev, atlasov in monografij ter dosledno prikazano in, z uporabo ustreznih priznanih jezikoslovnih virov, tudi etimološko utemeljeno

Etimologije izabranih aloglotizama koji se tiču kuhinje u slovenskim istarskim govorima

Namen prispevka je etimološko utemeljiti izbrane istrskoslovenske izraze romanskega izvora. V istrskoslovenskih govorih se odraža večstoletni vpliv, ki ga je imela Beneška republika v Istri v določenem zgodovinskem obdobju in ki ga je okrepila v stoletjih, ki so sledila. V etimoloških člankih istrskoslovenske izraze povezujemo s sorodnimi izrazi bližnjih govorov. Za vsak narečni izraz podajamo prvi in zadnji vir izposoje, ki ga potrjujejo narečni in etimološki slovarji.This paper aims to determine etymology of the selected istroslovenian expressions of Roman origin. Slovene Istrian vernaculars reflect the centuries-old influence of the Venetian Republic in Istria during a certain historical period, which in time grew stronger. The etymological articles compare the istroslovenian forms to the related ones from the local vernaculars. For each dialectal form, an immediate and final etymology is given as evidenced by the corresponding etymological dialectal repertoire.Cilj je priloga etimologijski utemeljiti izabrane istarskoslovenske oblike romanskoga podrijetla. U istarskoslovenskim se govorima odražava višestoljetni utjecaj Mletačke republike u Istri u određenom povijesnom rszdoblju koje je tijekom vrmena jačao. U etimološkim člancima istarskoslovenski oblici uspoređuju se sa srodnima iz okolnih govora. Za svaki dijalekatni oblik daje se neposredna i krajnja etimologija, prema potvrdama iz odgovarajućih etimologijskih i dijalektalnih repertoara

Istroslovenski ornitonimi iz porodice pataka: usporedba nazivlja prikupljena osamdesetih godina XX. stoljeća s nazivljem iz vremena novijih istraživanja

V prispevku prikazujemo izbrane istrskoslovenske narečne izraze za ptice iz družine rac in gosi (Anatidae), reda plojkokljunov (Anseriformes). Istrskoslovenske ornitonime smo zbrali po vprašalnici, ki je bila podlaga za pripravo slovarja Lexicon ornitologicum Histriae slovenicae (LOHS). Prvo raziskavo je opravil Goran Filpi, in sicer v osemdesetih letih prejšnjega stoletja, druge, novejše podatke, pa je zbrala Suzana Todorović leta 2009 v okviru svoje doktorske disertacije.2 Ornitonimi, ki jih je Suzana Todorović zapisala v Novi vasi, so bili objavljeni v IbLA, tisti, ki jih je zapisala v Borštu, pa v LAIČaG. Avtorja sta zbrano gradivo primerjala, izraze etimološko analizirala in prikazala, katere izraze Istrani še uporabljajo oz. katere so opustili ali jih nadomestili z drugimi poimenovanji.U članku se raspravlja o izabranim istroslovenskim nazivima za ptice iz porodice pataka (Anatidae), reda guščarica (Anseriformes). Autori su istroslovenske ornitonime prikupili koristeći upitnik koji je bio osnovom za pripremu Lexicon ornitologicum Histriae slovenicae (LOHS). Prvo je istraživanje obavio Goran Filipi osamdesetih godina prošloga stoljeća, dok je druge, novije, podatke prikupila Suzana Todorović 2009. godine u okviru svoje doktorske disertacije (LRR) – ornitonimi koje je Suzana Todorović zapisala u Novoj vasi objavljeni su u IbLA, a nazivi zabilježeni u Borštu u LAIČaG. Autori su prikupljenu građu međusobno usporedili, odredili etimologiju te utvrdili koje nazive Istrani još uvijek koriste, a koje su zaboravili ili zamijenili drugima. Usporedba nazivlja iz osamdesetih godina s novijim nazivima prikupljenih tijekom 2009. godine pokazala je da su većinu ornitonima sačuvali, a neke su nadomjestili postojećim nazivima za druge vrste. Većina je prikazanih ornitonima istromletačkog podrijetla, uz nekoliko domaćih riječi koje aloglotske nazive pobliže određuju